Trầm cảm là một tình trạng bất ổn về tâm lý phổ biến gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường xảy ra ở giữa tuổi vị thành niên khoảng 20 đến 30 tuổi. Trầm cảm dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Hãy tìm hiểu về tình trạng trầm cảm và cách trị liệu trong bài viết sau đây nhé!
Trầm cảm là gì?
Trầm cảm (Depression) là một chứng rối loạn khí sắc, gây ra cảm giác buồn và tình trạng mất hứng thú kéo dài dai dẳng.
Chứng trầm cảm sẽ ảnh hưởng đến cách bạn cảm nhận, suy nghĩ, hành xử và có thể dẫn đến những vấn đề về tinh thần và thể chất.
Cảm giác buồn kéo dài sẽ gây ảnh hưởng đến công việc và các mối quan hệ xung quanh bạn. Bạn có thể cảm thấy cuộc sống vô nghĩa và nguy hiểm nhất là dẫn đến tự tử.
Trầm cảm có những loại nào?
Dựa vào tiêu chuẩn chẩn đoán trầm cảm theo bảng Phân loại Bệnh Quốc tế ICD-10, trầm cảm thường được chia thành 4 loại:
Trầm cảm ở mức nhẹ nhẹ
+ Xuất hiện 2/3 triệu chứng đặc trưng và 2/7 triệu chứng phổ biến trong vòng tối thiểu 2 tuần.
+ Khó thực hiện các sinh hoạt cá nhân thông thường hoặc các hoạt động xã hội.
+ Có thể có hoặc không đi kèm các triệu chứng cơ thể.
Trầm cảm mức vừa
+ Xuất hiện 2/3 triệu chứng đặc trưng và 3/7 triệu chứng phổ biến trong vòng tối thiểu 2 tuần.
+ Gặp nhiều trở ngại trong sinh hoạt gia đình và công việc.
+ Có thể có hoặc không đi kèm triệu chứng cơ thể
Trầm cảm ở mức nặng
+ Xuất hiện 3/3 triệu chứng đặc trưng và 4/7 triệu chứng phổ biến tối thiểu trong vòng 2 tuần.
+ Luôn xuất hiện triệu chứng cơ thể.
+ Ít có khả năng tiếp tục công việc và tham gia các hoạt động sinh hoạt gia đình, xã hội.
Trầm cảm nặng đi kèm triệu chứng loạn thần
+ Thỏa mãn mọi tiêu chí chẩn đoán tình trạng trầm cảm nặng.
+ Xuất hiện dấu hiệu ảo giác, hoang tưởng.
Tuy nhiên các triệu chứng loạn thần thường khó nhận biết hoặc thoáng qua nên cần phải được các chuyên gia đánh giá thông qua các giai đoạn.
Những dấu hiệu trầm cảm là gì?
Trầm cảm bao gồm các triệu chứng sau:
3 triệu chứng đặc trưng
+ Nét mặt buồn, đơn điệu, ánh mắt lơ đãng, chậm chạp.
+ Giảm hoặc không còn quan tâm, thích thú với thế giới xung quanh.
+ Luôn cảm thấy mệt mỏi và không có năng lượng.
7 triệu chứng phổ biến
+ Giảm tập trung và chú ý.
+ Giảm lòng tự trọng và sự tự tin.
+ Luôn có cảm giác tội lỗi và cảm thấy bản thân không xứng đáng có được điều gì đó.
+ Có suy nghĩ tiêu cực, bi quan về tương lai.
+ Có ý muốn làm hại bản thân hay tự sát.
+ Giảm cảm giác thèm ăn.
+ Rối loạn giấc ngủ.
Triệu chứng cơ thể
+ Mất hứng thú với các hoạt động thú vị, sở thích cũ.
+ Thiếu phản ứng cảm xúc với các sự kiện vui nhộn diễn ra thường ngày.
+ Thức dậy vào buổi sáng sớm hơn bình thường từ 2 giờ trở lên.
+ Trầm cảm trở nên tồi tệ hơn vào buổi sáng.
+ Có bằng chứng khách quan về sự trì trệ hoặc kích động, hưng cảm quá mức (được quan sát và nhận ra bởi những người xung quanh).
+ Chán ăn, sụt cân (lớn hơn 5% trọng lượng cơ thể).
+ Giảm ham muốn rõ rệt.
Nguyên nhân gây ra tình trạng bị trầm cảm?
Trầm cảm có thể gây ra do những nguyên nhân riêng lẻ khác nhau hoặc sự kết hợp của nhiều nguyên nhân:
+ Yếu tố di truyền: nếu bạn có người thân trong gia đình từng bị trầm cảm thì bạn có thể có nhiều khả năng mắc chứng trầm cảm hơn người bình thường.
+ Các chất hóa học trong não: Sự giảm nồng độ của 2 hormone hạnh phúc là noradrenalin và serotonin ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của bạn. Ngoài ra sự tương tác bất thường của 2 hormone này với các thành phần khác của não cũng là một trong những nguyên nhân gây ra trầm cảm.
+ Stress: thường những chấn thương và căng thẳng trong giai đoạn thơ ấu có liên quan chặt chẽ đến trầm cảm.
+ Do ảnh hưởng bởi một số bệnh: Các bệnh như sau chấn thương sọ não, tai biến mạch máu não, u não, sa sút trí tuệ… cũng là một trong những nguyên nhân gây ra trầm cảm
+ Mất ngủ thường xuyên: Rối loạn giấc ngủ thường xuyên dễ dẫn đến trầm cảm.
Đối tượng dễ mắc trầm cảm là ai?
Trầm cảm có thể xảy ra với bất kỳ ai và là tình trạng phổ biến ở nhiều lứa tuổi, đặc biệt là từ tuổi vị thành niên đến trung niên.
Ước tính khoảng 3,8% dân số trên toàn thế giới mắc trầm cảm với hơn 700.000 người chết vì tự tử mỗi năm. Một số đối tượng dễ mắc trầm cảm là:
- Thanh thiếu niên: Trẻ em trong giai đoạn dậy thì thường có những biến đổi về sinh lý và tâm lý cũng như áp lực từ việc học tập, thi cử kéo dài. Nếu không có sự quan tâm và hướng dẫn của những người xung quanh, trẻ rất dễ mắc trầm cảm.
- Người gặp sang chấn tâm lý: Những cú sốc hoặc biến cố đột ngột và nghiêm trọng rất dễ dẫn đến tình trạng trầm cảm, chẳng hạn như người thân qua đời, phá sản, nợ nần, bị lừa đảo, tình cảm đổ vỡ, li dị, bất đồng với con cái.
- Phụ nữ sau sinh: Sự thay đổi về hormone, cơ thể, lối sống khiến phụ nữ giai đoạn này trở nên nhạy cảm và làm tăng nguy cơ dẫn đến trầm cảm sau sinh.
- Bệnh nhân: Những người đang điều trị bệnh lý khác, đặc biệt là những bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến mạng sống như ung thư, tai nạn, tai biến, cắt bỏ các bộ phận rất dễ bị trầm cảm. Một số bệnh lý liên quan đến thẩm mỹ hoặc bệnh "khó nói" như giang mai, lậu cũng khiến họ rơi vào tự ti kéo dài và dẫn đến trầm cảm.
- Người thường xuyên gặp căng thẳng, áp lực: Việc đối diện thường xuyên với stress trong công việc, cuộc sống, mất cân bằng kinh tế và các mối quan hệ làm gia tăng tỷ lệ mắc tình trạng trầm cảm. Nhóm đối tượng này ngày càng gia tăng do những áp lực trong cuộc sống hiện đại.
- Người thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích: Đây cũng là nhóm đối tượng dễ mắc trầm cảm nếu sử dụng các chất khiến thần kinh căng thẳng trong thời gian dài.
Biến chứng nguy hiểm khi bị trầm cảm
Trầm cảm gây ra những rối loạn nghiêm trọng và khủng khiếp, không chỉ các vấn đề sức khỏe thể chất mà tinh thần của bạn cũng bị ảnh hưởng rất lớn:
+ Thừa cân hoặc béo phì.
+ Thường xuyên đau ốm, thiếu năng lượng, mệt mỏi, mất ngủ làm tăng khả năng mắc các bệnh truyền nhiễm hoặc làm nặng hơn các bệnh lý đang có.
+ Lạm dụng rượu hoặc ma túy.
+ Lo lắng, hoảng sợ hoặc rối loạn ám ảnh xã hội.
+ Tự mình cách ly khỏi xã hội.
+ Có ý định tự tử và tìm mọi cách để tự tử.
Khi nào bạn cần gặp chuyên gia tâm lý?
Các dấu hiệu cần gặp các chuyên gia tâm lý
Chứng trầm cảm đòi hỏi cần có sự can thiệp các chuyên gia tâm lý càng sớm càng tốt, tránh gây hậu quả nghiêm trọng.
Nếu bạn có các dấu hiệu của rối loạn trầm cảm hay có ý muốn tự tử phải nhanh chóng đến các cơ sở tâm lý uy tín hoặc các trung tâm về sức khỏe tâm thần để được chẩn đoán chính xác và đề xuất hướng hỗ trợ thích hợp.
Bất kỳ các triệu chứng tâm lý nào ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc, người thân hay các mối quan hệ xã hội cũng nên được quan tâm và hãy gặp các chuyên gia tâm lý nếu tình trạng này kéo dài.
Cách khắc phục và phòng ngừa tình trạng trầm cảm hiệu quả
Tâm lý trị liệu
Các nhà tâm lý trị liệu sẽ thông qua giao tiếp để cải thiện sức khỏe tinh thần và tháo gỡ các vấn đề trong cảm xúc và hành vi của người mắc phải. .
Người mắc phải sẽ được tư vấn và tìm nguồn gốc của các vấn đề cảm xúc đang mắc phải, cách để bình tĩnh và vượt qua các vấn đề đó.
Đây là phương pháp trị liệu rất hiệu quả và khi kết hợp với một số phương pháp tiên tiến trong trị liệu trầm cảm sẽ mang lại hiệu quả cao.
Biện pháp phòng ngừa
Kiểm soát căng thẳng
Căng thẳng đến từ nhiều nguyên nhân như công việc, học tập, biến cố. Bạn cần cải thiện kĩ năng giải quyết vấn đề, quản lý thời gian và kiểm soát cảm xúc để có thể đối mặt với nghịch cảnh.
Thực hiện các bài tập thư giãn như yoga hoặc tập thể thao vừa phải, thiền đồng thời nuôi dưỡng lòng biết ơn và sự lạc quan.
Hãy thực hành khống chế những cảm xúc tiêu cực, trò chuyện với chuyên gia tâm lý của bạn để được hướng dẫn những phương pháp khắc phục những cảm xúc tồi tệ đó một cách hiệu quả.
Chia sẻ với bạn bè và gia đình
Khi chia sẻ với bạn bè và gia đình về vấn đề đang gặp phải, bạn sẽ nhận được sự đồng cảm, cùng sẻ chia từ họ.
Đồng thời, chính họ cũng sẽ là những người giúp bạn có hướng đi và cách giải quyết vấn đề một cách tốt nhất. Vì vậy, việc chia sẻ rất quan trọng, đặc biệt là trong thời điểm khủng hoảng.
Thực hiện thăm khám trị liệu khi phát hiện các triệu chứng
Hãy quan tâm đến sức khỏe tinh thần của mình và những người xung quanh để phát hiện sớm các triệu chứng trầm cảm. Từ đó có phác đồ trị liệu kịp thời không để trầm cảm diễn tiến quá nặng.
Cân nhắc trị liệu lâu dài
Khi trị liệu trầm cảm, hãy dùng thuốc theo phác đồ của các chuyên gia tâm lý và cân nhắc trị liệu lâu dài ngay cả khi các triệu chứng trầm cảm của bạn đã thuyên giảm để phòng tránh trường hợp xấu nhất trầm cảm có thể quay trở lại và ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn.
Nơi khám tư vấn về tình trạng trầm cảm
Nếu gặp các vấn đề như trên hãy đến ngay các trung tâm chuyên khoa Tâm lý, Thần kinh. Ngoài ra, có thể tham khảo trung tâm uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn trị liệu phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra.
Trên đây là tất cả những thông tin về tình trạng trầm cảm mà các chuyên gia tâm lý đã chia sẻ. Khi còn những thông tin cần được hỗ trợ, mọi người hãy CLICK vào bảng chát để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất nhé.
Tại Hà Nội: Trung tâm tâm lý trị liệu PSYONE HÀ NỘI
Địa chỉ: số 76 đường 23, Khu đô thị Thành phố Giao lưu, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Link liên kết: https://tam-ly-tri-lieu-psyone-ha-noi.business.site/?utm_source=gmb&utm_medium=referral
Facebook: https://www.facebook.com/TamlyPsyOne/?locale=vi_VN
